به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت بهداشت، دکتر باقر لاریجانی در جلسه با «اندراس ریس» مدیر دپارتمان اخلاق سازمان بهداشت جهانی، ضمن اشاره به فرهنگ عمیق و ارزشهای سنتی ایران گفت: در ایران به عنوان یک کشور مذهبی، سازگاری اخلاق پزشکی بر اساس ارزشهای فرهنگی، اصول اخلاقی و اصول اسلامی است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: هر کشوری دارای پس زمینهی سنتی، مذهبی و فرهنگی ویژهای است که باید در برخورد با مسائل حساس و بحثبرانگیز اخلاقی آنها را مد نظر قرار دهد.
وی با بیان اینکه در برخی مسائل مانند سقط جنین، لقاح و … در تمامی جوامع بحثهایی وجود دارد، افزود: با توجه به اینکه اخلاق زیستی با این چالشهای جدید مواجه شده است باید آن را در سطح ملی و با توجه به ارزشهای اجتماعی، اخلاقی، مذهبی و فرهنگی هر منطقه مطرح کرده و قوانین مورد نیاز را تصویب کرد.
لاریجانی خاطرنشان کرد طرح ملی اخلاق در سال ۲۰۰۲ توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با چشماندازی روشن، مأموریت، اهداف و برنامهی استراتژیک در ایران طراحی و راهاندازی شد.
نایب رئیس شورای عالی اخلاق پزشکی افزود: برنامه استراتژیک اخلاق پزشکی در ۳ حوزه ارائه خدمات بهداشتی، آموزش و تحقیق تدوین شده و مستنداتی موجود است که اثبات میکند از دوران باستان، اخلاق پزشکی همواره تمرکز اصلی پزشکان ایرانی بوده و بهزودی دستاوردهای اخلاق پزشکی ایران در طول تاریخ به طور کامل در یک گزارش جامع در لانستمنتشر میشود.
لاریجانی با بیان اینکه طبق آموزههای اسلامی، پزشکان مسلمان در طول امپراطوری اسلامی همواره بخشی از کتابهای خود را به اخلاق پزشکی اختصاص دادهاند به عنوان مثال از ابوالحسنعلیبنطبری و محمدبنزکریای رازی یاد کرد و گفت: در حوزه اخلاق پزشکی مدرن نیز پس از شکلگیری آن در قرن هفدهم، اولین کدهای اخلاق پزشکی مدرن در ایران در قرن نوزدهم و در اولین مدرسه پزشکی ایران یعنی دارالفنون شکل گرفت و توسعه آن در قرن معاصر به دهه ۱۹۹۰ میرسد.
وی با ابراز خرسندی از دستاوردهای کسب شده اخلاق پزشکی در ۳ دهه گذشته در حوزههای بالینی، پژوهش و آموزش از نقش اساسی عوامل فرهنگی و مذهبی در رابطه بین پزشکان و بیماران و خانوادههایشان سخن به میان آورد و یادآور شد: در ایران، اخلاق زیستی یک رویکرد جامع برای ارائه خدمات پزشکی فراهم میآورد که ارزشهای فرهنگی و مذهبی را در نظر دارد.
لاریجانی تاکید کرد در خصوص موارد بحثبرانگیز و حساس پزشکی مانند سقط جنین، اهدای گامت و جنین و پیوند عضو، تعاریف مشخصی توسط محققان اخلاق بر اساس حکمهای مذهبی در ایران ارائه شده و منشور حقوق جامع بیمار شامل ۵ مقاله اصلی در سال ۲۰۰۹ توسعه یافته است که با ارائه کدهای ملی اخلاق به ارائه کنندگان خدمات کمک میکند راهنماییهای متناسب با فرهنگ ارائه بدهند و تصمیمات اخلاقی بر مبنای ایرانی و اسلامی اتخاذ کنند.
وی ادامه داد: توسعه راهنماهای بالینی (گایدلاین) اخلاقی گام دیگری در این راستا است؛ از جمله راهنمای بالینی اخلاق ملی در زمینه تحقیقات زیستپزشکی در ایران تهیه شده است و کارهای متعددی برای یکپارچگی اخلاق پزشکی در حوزه پژوهش و بالینی انجام شده است.
نایب رئیس شورای عالی اخلاق پزشکی گفت: از دیگر اقدامات انجام شده در این حوزه، تدوین اخلاق زیستی و آموزش در ایران بر اساس برنامه استراتژیک اخلاق پزشکی و دیدگاههای اسلامی در مورد مسائل اخلاقی، چاپ کتاب، تهیه مجله، برگزاری چندین کنفرانس در زمینهی اخلاق پزشکی و کمک و حمایت از WHO در ترجمه دانش اخلاق پزشکی به سیاستهای عملی و اجرای آن در کشور و ارائه بازخورد به سازمان بهداشت جهانی و همچنین توسعه رهنمودهای اخلاق تحقیقاتی منطقهای بر اساس ارزشها و سنتهای منطقهای است.
لاریجانی با تاکید بر اینکه دولت و مجلس ایران نهایت همکاری را برای اجرای دستورالعملهای سیاستهای اخلاقی سازمان بهداشت جهانی در این کشور دارند یادآور شد: تاریخ اخلاق پزشکی بهویژه در ایران غنی است و دانشمندان ایرانی سهم بزرگی در پیشرفت اخلاق پزشکی داشتهاند و در چند دهه اخیر، در ۳ حوزه تمرین پزشکی، پژوهش و تحصیلات به دستاوردهای قابل توجهی در زمینه اخلاق زیستی دست یافتهاند.
معاون آموزشی وزارت بهداشت اظهار داشت: طراحی و اجرای مقررات مشترک با دانشگاههای مشهور جهان، در دستور کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران قرار دارد.
لاریجانی از طراحی نقشههای روشن و راهبردهای بلندمدت برای پیشرفت زیستی در آینده خبر داد و خاطرنشان کرد:همهی این پیشرفتها ظرفیت بزرگی در کشور است که میتواند دانش فکری دانشمندان اخلاق پزشکی ایران را به دانشی جهانی در حوزه اخلاق زیستی و برنامههای WHO تبدیل کند.
در ادامه دکتر پونه سالاری دبیر کمیته ملی اخلاق در آموزش گزارشی درباره اقدامات صورت گرفته در زمینه اخلاق پزشکی در ایران ارائه کرد و اندراس ریس مدیر دپارتمان اخلاق سازمان بهداشت جهانی ضمن ابراز خرسندی از اقداماتی که در ایران در زمینه اخلاق پزشکی صورت گرفته گفت: امیدواریم بتوانیم همکاریهای بیشتری را با مراکز تحقیقاتی مرتبط در ایران به عنوان همکار سازمان جهانی بهداشت ساماندهی کنیم.